Wieczór muzyki na światy wirtualne, orkiestrę kameralną i instrumenty solowe to jedyny w swoim rodzaju performans audiowizualny, premierowo prezentujący kompozycje Jarona Laniera napisane na zamówienie Prezydenta Wrocławia, w ramach specjalnej edycji Biennale Sztuki Mediów WRO, która odbyła się w listopadzie i grudniu 2000 roku. WRO 2000@kultura to międzynarodowa wystawa, kongres i działania artystyczne, poświęcone przemianom sztuki, kultury i codziennego życia w dobie technologii cyfrowej, które zorganizowane zostały dla upamiętnienienia Millennium Wrocławia i 300—lecia Uniwerstetu Wrocławskiego. Więcej ↓↑
Wieczór muzyki na światy wirtualne, orkiestrę kameralną i instrumenty solowe
wykonanie: Jaron Lanier i Wrocławska Orkiestra Kameralna Wratislavia
dyrygent: Michał Nesterowicz
kompozytor: Jaron Lanier
Program:
Khaenoncerto, 2000
Koncert na khaen, świat wirtualny i orkiestrę. Khaen to pochodzące z Laosu starożytne organy, do których powietrze wdmuchiwane jest ustami. Dzięki sensorom umieszczonym na instrumencie, wykonujący tę partię kompozytor kontroluje wirtualną rzeczywistość. Orkiestra gra kanon modalny. Wirtualny świat przedstawia dwie formy. Forma męska jest kontrolowana przez górną część instrumentu, a forma żeńska przez dolną. Dźwięk khaenu powoduje transformację formy męskiej oraz jej zbliżenie się do formy żeńskiej.
(światowa premiera, napisane dla miasta Wrocławia)
Okruchy
na fortepian i świat wirtualny
Fortepian steruje światem wirtualnym, którego formy wywodzą się od ozdobnych łańcuchów rzucanych podczas Mardi Gras w Nowym Orleanie.
Kanony dla Wrocławia, 2000
Utwór orkiestralny stworzony z nakładających się kanonów. Towarzyszą im graficzne kanony wykonywane przez kompozytora.
(światowa premiera, napisane dla miasta Wrocławia)
Puls, 2000
Utwór na nickelharpę (tradycyjny szwedzki instrument smyczkowy, łączący cechy klawikordu i sarangi) oraz świat wirtualny. Brzmienie instrumentu jest modyfikowane przez czujnik kontrolujący ruchy głowy muzyka. Formy zapełniające świat wirtualny reagują na pozycję smyczka. W chwili, gdy muzyk przeciąga smyczkiem po strunach, martwa planeta ożywa, kryształowy wąż pełza i bije serce. Gdy ruch smyczka jest dłuższy, punkt widzenia przechodzi z zewnątrz planety do jej wnętrza lub odwrotnie.
(światowa premiera, napisane dla miasta Wrocławia)
Zwierciadło/Burza, 1998
To dwuczęściowy utwór dla orkiestry kameralnej napisany w 1998 roku dla Saint Paul Chamber Orchestra.
(europejska premiera)
The Egg, 2000
Koncert na świat wirtualny, orkiestrę i fortepian. Pianista, powtarzając niską nutę, utrzymuje w ruchu wirtualną paterę i uaktywnia dźwięk wirtualnego gongu. Podczas gry fortepianu zaczyna rosnąć jajo, a jego transformacja jest powodowana przez muzykę w trakcie trwania utworu. Akordy grane na fortepianie zmieniają kolory wirtualnego podłoża. Członkowie orkiestry obserwują zmiany koloru, które są znakiem, by przejść do kolejnej partii w partyturze, oznaczonej kolorem. Kolory, które trzeba obserwować:
SZMARAGDOWY
BURSZTYNOWY
SELEDYNOWY
BŁĘKITNY
RDZAWY
GRANATOWY
PERŁOWY
WIŚNIOWY
ŁOSOSIOWY
MALINOWY
POMARAŃCZOWY
PURPUROWY
CZEKOLADOWY
(światowa premiera, napisane dla miasta Wrocławia)
Dlaczego sztuka zacznie nabierać sensu w przyszłości?
„Technologia stała się na tyle potężna, że teraz podstawową misją rodzaju ludzkiego jest przetrwanie wbrew własnej inteligencji. Jedynym sposobem osiągnięcia tego jest podjęcie takich technologicznych wyzwań, które są wystarczająco intrygujące, by zaangażować całą twórczą energię rodzaju ludzkiego i nigdy nie będą nudne. Musimy szukać technologii, które odsłaniają nowe formy komunikacji i związków między ludźmi, nowe doświadczenia i nowe znaczenia. Wynalezienie takich technologii jest nową misją sztuki. W przeszłości cele sztuki bywały różne, teraz są jasne. Sztuka musi odwieść nasz gatunek od masowego samobójstwa.”
Jaron Lanier, kongres Mediacja/Medializacja, WRO2000@kultura
Żródło tekstów: katalog WRO 2000@kultura
Miejsce i data dokumentacji: WRO 2000@kultura, Aula Leopoldina, Muzeum Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław, 3 grudnia 2000